Burdur’un Tarihi Su Değirmeni Yeniden Hayat Buldu
Burdur'da, türkülere de konu olan 12 tarihi su değirmeninden biri olan Ali Bey Değirmeni, Burdur Belediyesi tarafından restore edilerek modern bir kahvaltı salonuna dönüştürüldü. 1900'lü yılların başında yapıldığı bilinen değirmen, yenilenen yüzüyle bir ay önce yeniden hizmete açıldı.
Geçmişten Günümüze Bir Dönüşüm Hikâyesi
Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz, "Atıl vaziyette olan Ali Bey Değirmeni'ni yeniden fonksiyonel hale getirmeye çalıştık. Bu değirmeni yalnızca bir su kültürü müzesi olarak sunsaydık, belki de bu kadar ilgi çekmezdi. Biz ise 'hem kullan hem koru' anlayışıyla hareket ederek, bu tarihi yapıyı bir kahvaltı salonuna dönüştürdük," diyerek projeye dair görüşlerini dile getirdi. Değirmen, özellikle bölge halkı tarafından yoğun ilgi görmeye başladı.
Ali Bey Değirmeni, merkeze bağlı Kurna köyünden başlayıp Burdur Çayı'ndan beslenen suyla yıllar boyunca hizmet verdi. 1700'lü yıllarda bölgeye yerleşen Rum ve Ermeniler tarafından yaptırılan 12 su değirmeni, yörenin en önemli üretim merkezlerinden biri oldu. Ancak zamanla Burdur Çayı'nın suyunun azalmasıyla, değirmenlerde su gücünün yerine elektrik motoru kullanılmaya başlandı. Teknolojik gelişmeler ve ekmek üretimindeki değişiklikler nedeniyle değirmenlerin çoğu kapandı.
'On İkidir Şu Burdur’un Dermeni' Türküsüne Konu Oldular
Tepeli Hasan tarafından yazılan ve Muzaffer Sarısözen tarafından derlenen 'On ikidir Şu Burdur'un Dermeni' türküsü, bu değirmenlerin önemini yansıtan halk ezgilerinden biri oldu. Ancak bugün bu değirmenlerden sadece biri, Baş Değirmen, faal durumda. Bu değirmen, Berberoğlu Un Fabrikası adıyla hizmet vermeye devam ediyor. Fabrikanın sahiplerinden Ali Berberoğlu, tarihi yapıyı modern bir un fabrikasına dönüştürdüklerini belirtti.
Kapatılan Ali Bey Değirmeni ise Burdur Belediyesi tarafından kamulaştırılarak restore edildi. Ağustos ayında "Kahvaltı Evi" olarak yeniden açılan değirmen, hem turistik hem de kültürel bir değer kazanarak hizmet vermeye başladı.
Başkan Ercengiz: “Geçmişi Yaşatıyoruz”
Belediye Başkanı Ercengiz, Burdur’un kültürel mirası olan değirmenleri yaşatmanın önemine dikkat çekti. "Burdur’da değirmen kültürü büyük bir yere sahip. Bir zamanlar 12 değirmen, bölgenin buğdaydan una geçiş sürecini yönetiyordu. Günümüzde ise yalnızca biri faal. Diğerleri ya kapandı ya da yıkıldı. Biz de atıl durumda kalan Ali Bey Değirmeni’ni kurtararak halkın kullanımına sunduk,” dedi.
Değirmen, restorasyon sonrası orijinal ihtişamını koruyarak hem bir kültür mirası hem de bir hizmet noktası haline geldi. Vatandaşlar, bu tarihi mekânda kahvaltı yaparken geçmişin izlerini sürme fırsatı buluyor.
Türkülere Konu Olan Değirmenler
Burdur'un ünlü türküsünde geçen değirmenler arasında Ayan Hasan Değirmeni, Tıkırdık Değirmeni, Çobanönü Değirmeni, Tapucu Yakup Değirmeni ve Kaymakamoğlu Değirmeni gibi isimler yer alıyor. Bu değirmenler, yöre halkının günlük yaşamında büyük öneme sahipti.